Հայոց լեզու

Դասարանական աշխատանք

Փոխադարձ դերանունները ցույց են տալիս փոխադարձ հարաբերությամբ միմյանց հետ կապված առարկաներ կամ անձեր՝ առանց դրանք անվանելու:
Փոխադարձ դերանուններն են՝ իրար, միմյանց, մեկմեկու կամ մեկմեկի:

1. Ընդգծի՛ր փոխադարձ դերանունները, որոշի՛ր դրանց հոլովը:
Մեզ կյանքը նետեց միմյանցից հեռու:
Մենք չուզեցինք մեկմեկու կանչել:
Ընտանիքի անդամները հպարտանում էին իրարով:

Հարցական դերանունները արտահայտում են հարցում :
Միայն ո՞վ դերանունն է, որ գոյականից տարբեր հոլովում ունի: Նայի՛ր հոլովման աղյուսակին և ասա ինչով է տարբերվում գոյականի հոլովումից:
Ուղղ. ո՞վ
Սեռ. ո՞ւմ
Տր. ո՞ւմ
Հայց. ո՞ւմ
Բաց. ո՞ւմից
Գործ. ո՞ւմով

Տարբերվում է նրանով, որ սեռական հոլովում ո՞վ-ը դառնում է ու՞մ

Գրի՛ր ո՞վ դերանվան հոգնակին: Ո՞վքեր
Գրի՛ր ե՞րբ դերանվան սեռական և բացառական հոլովները: Երբվա, երբվանից
Գրի՛ր ո՞ր դերանվան հոգնակին: Որոնք
Ո՞վ կլուծի այս հարցը: Գրի՛ր ո՞վ հարցական դերանվան պաշտոնը: ենթակա
Քո ուզածն ի՞նչ է : Գտի՛ր նախադասության ստորոգյալը: ի՞նչ է

Հարցական դերանունները արտասանվում են հարցական առոգանությամբ և կազմում են հարցական նախադասություններ: Հարցական դերանունների վերջին ձայնավորի վրա դրվում է հարցական նշան՝ ո՞վ, ե՞րբ ինչպիսի՞ և այլն: Բացառություն են ի՞նչը, ո՞րը, քանի՞երորդ, ո՞րերորդ, քանի՞սը: 
2. Կետադրի՛ր նախադասությունները, ընդգծի՛ր հարցական դերանունները:
Ինչու՞ են քանդվում մարդկանց իրար միացնող կամուրջները:
Ինչի՞ց փշրվեց այն կարևոր թելը, որ պահում էր մեզ:
Ո՞վ կահասկանա ինձ:
Դու կռվել ես նրա հետ ինչի՞ համար:

Հարաբերական դերանունները նույն հարցական դերանուններն են, որոնք, սակայն, արտահայտում են ոչ թե հարցում, այլ մի նախադասության կապը, հարաբերվելը մյուսին:
Օր՝. Ինչ աղբյուրից մարդ ջուր խմի, էն աղբյուրը քար չի գցի:
Ով աշխատի, նա կուտի:
Հարաբերական դերանունները հոլովվում են հարցական դերանունների պես և նախադասության մեջ կատարում են նույն պաշտոնները, ինչ որ հարցականները:

Փաստեր Պակիստանի մասին

Աղբյուր

Ռանիկոտը գտնվում է Պակիստանում՝ աշխարհի ամենամեծ ամրոցում։ Այն շրջապատող պատերի երկարությունը միայն մի փոքր պակաս է երեսուն կիլոմետր նշագծից:

Հնագետներին հայտնի ամենահին քաղաքակրթությունները ծնվել են ժամանակակից Պակիստանի տարածքներում։

Երկրի վրա գտնվող հինգ ֆուտբոլի գնդակներից չորսը պատրաստված են Պակիստանում:

Պակիստանցի ուսանողները, ովքեր դասից երկու րոպե ուշանում են, պատժվում են ութ ժամ կրոնական ընթերցմամբ:

Պակիստանն աշխարհում միակ երկիրն է, որը երբեք չի ճանաչել Հայաստանը որպես անկախ պետություն (տե՛ս հետաքրքիր փաստեր Հայաստանի մասին)։

Պակիստանը մտնում է այսպես կոչված «միջուկային ակումբի», այսինքն՝ միջուկային զենք ունեցող երկրների փոքր կոալիցիայի մեջ։

Պակիստանում է գտնվում աշխարհի երկրորդ ամենաբարձր գագաթը՝ Չոգորին: Նրա գագաթը բարձրանում է մինչև 8611 մետր (տես հետաքրքիր փաստեր լեռների մասին)։

Այս երկրում երկու պաշտոնական լեզուներն են ուրդուն և անգլերենը, բայց իրականում պակիստանցիները գործնականում անգլերեն չեն խոսում: Այստեղ օգտագործվում են մոտ վաթսուն տարբեր լեզուներ և բարբառներ:

Պակիստանում ամենահայտնի ըմպելիքը թունդ սև թեյն է՝ կաթով:

Զբոսաշրջիկներին, որոնց անձնագրում կնիք կա Իսրայելի սահմանը հատելու մասին, թույլ չեն տա մտնել Պակիստան (տես հետաքրքիր փաստեր Իսրայելի մասին):

Անհատական նախագիծ

թարգմանություն

ռուսերենից — հայերեն

թեմա — երկրներ

ժամանակահատված — 3 ամիս


Ուկրաինայի մասին

աղբյուր

Ուկրաինան Եվրոպայի ամենամեծ երկիրն է։ Երկիր, որը զբաղեցնում է աշխարհի ցամաքային տարածքի 0,41%-ը, որտեղ ապրում է աշխարհի բնակչության 0,85%-ը և որը բերում է համաշխարհային համախառն ազգային արդյունքի 0,20%-ը։ Երկիր, որի տարածքում է կենտրոնացված մոլորակի բոլոր սևահողի պաշարների քառորդ մասը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանացի զինվորները նույնիսկ գնացքներից սեւ հող էին հանում։

Աշխարհում առաջինը։ Ուկրաինացիները, մասնավորապես Անտոնովի նախագծային բյուրոն, մշակել են աշխարհում ամենաբարձր բեռնատարողությամբ ինքնաթիռ՝ Ան-225 Մեչտա: Սկզբում այն ​​նախատեսված էր տիեզերանավեր տեղափոխելու համար։ Այժմ «Dream»-ն իրականացնում է կոմերցիոն բեռնափոխադրումներ։

Առաջին Սահմանադրություն. Աշխարհի առաջին սահմանադրություններից մեկի հեղինակը ուկրաինացի քաղաքական և հասարակական գործիչ Պիլիպ Օրլիկն է։ 1710 թվականի ապրիլի 5-ին ընտրվել է Զապորոժյան բանակի հեթման։ Նույն օրը Pylyp Orlyk-ը հայտարարեց «Զապորոժյան բանակի իրավունքների և ազատությունների սահմանադրությունը»։ Միացյալ Նահանգներում Սահմանադրությունն ընդունվել է 1787 թվականին, Ֆրանսիայում և Համագործակցությունում՝ միայն 1791 թվականին: Հետաքրքիր փաստ է, որ Պիլիպ Օրլիկը ծնվել է Բելառուսի տարածքում՝ Օշմյան Պովետի Կոսուտա գյուղում:

Անհատական նախագիծ

թարգմանություն

ռուսերենից — հայերեն

թեմա — երկրներ

ժամանակահատված — 3 ամիս

աղբյուր

Իրանի մաիսն

Իրանը աշխարհի ամենահին պետությունը չէ, այլ միայն իրավական տեսանկյունից։ Իրականում Իրանը հին Պարսկաստան է, երբեմնի հզոր պետություն, որի պատմությունը ժամանակին բոլորիս սովորեցրել են դպրոցում։ Դրանից հետո, իհարկե, շատ դարեր են անցել, և աշխարհը շատ է փոխվել, բայց Իրանը դեռ բառացիորեն շնչում է հին պատմությունը։

Իրանի կարգախոսն է՝ «Անկախություն, ազատություն, Իսլամական Հանրապետություն»։ Իրանը հաճախ շփոթում են Իրաքի հետ։ Իրանի պատմությունը սկսվել է գրեթե 5 դար առաջ, սակայն այս ժամանակի մի զգալի մասը հայտնի է եղել Պարսկաստան անունով։ Հետաքրքիր է, որ իրենք՝ իրանցիները, հնում իրենց պետությունն անվանել են Իրան, իսկ մնացած աշխարհն ընդունել է նրա հին հունական «Պարսիա» անվանումը։ 1935 թվականին Շահ Ռեզան չդիմացավ և պահանջեց, որ այլ պետություններն իր երկիրը կոչեն Իրան՝ ուղղելով դարավոր սխալը։

Հնում աշխարհի բնակչության կեսն ապրում էր Պարսկաստանի (այսինքն՝ Իրանի) տարածքում։ Դրա շնորհիվ այն համարվում է մոլորակի պատմության մեջ ամենախիտ բնակեցված երկիրը։ Իրանն առաջին պետություններից էր, որը հայտնվեց աշխարհի քարտեզի վրա։ Նրա տարածքում որոշ բնակավայրեր հիմնադրվել են մեր թվարկությունից 4 հազար տարի առաջ։ Իրանը աշխարհի այն քիչ երկրներից է, որտեղ պետական ​​իշխանությունը գտնվում է հոգեւորականների ձեռքում։

Տնային աշխատանք. հայոց լեզու

• Մեդիաուրբաթին ներկայացվող երգերի տեքստի ընթերցում, 
• Անդրադարձ բառերին, բառային աշխատանքներ
• Վերլուծություն, մեկնաբանություն։ 

Իմ Երևան 

Խոսք` Հովհաննես Ղուկասյան 

Երաժշտություն` Կոնստանտին Օրբելյան

Քո երկինքը ծով Է կապուտակ, 

Դու կանաչ ես ու ծաղկուն, 

Ինձ ժպտում են արևաթագ  

Քո շենքերը վարդագույն։ 

Քո գրկումն Է վարդը իմ բացվել, 

Ա՜խ, քեզնից լավ վայր չկա, 

Քո գրկումն եմ սիրտս բացել 

Ու սիրել մի աղջկա։ 

— Սիրտս քեզ Է երգում, 

դու սերն ես իմ անմար, 

Սիրտս քե՛զ Է երգում 

Եվ երգում Է միայն քեզ համար։ 

Մեր անուշ Հայաստանում, 

Մեր քնքուշ բուրաստանում 

Դու ժպտում ես, Երևա՛ն. 

Մեր անուշ Հայաստանում, 

Մեր քնքուշ բուրաստանում 

Իմ սրտումն ես, Երևա՛ն։ 

Քո երգերը քաղցր են և անուշ. 

Ա՜խ, քեզնից լավ վայր չկա, 

Քո ցերեկն Է արևալույս, 

Քո գիշերը՝ պարզկա։ 

Եվ քո սերն Է ինձ վառ կյանք տալիս, 

Եվ գրկում լուռ գիշերվա 

Քո լույսերն են երջանկալի 

Ինձ ժպտում, իմ Երևա՛ն։ 

— Սիրտս քեզ Է երգում, 

Դու սերն ես իմ անմար, 

Սիրտս քե՛զ Է երգում 

Եվ երգում Է միայն քեզ համար։ 

Մեր անուշ Հայաստանում, 

Մեր քնքուշ բուրաստանում 

Դու ժպտում ես, Երևա՛ն. 

Մեր անուշ Հայաստանում, 

Մեր քնքուշ բուրաստանում 

Իմ սրտումն ես, Երևա՛ն։ 

Մեր անուշ Հայաստանում, 

Մեր քնքուշ բուրաստանում 

Իմ սրտումն ես, Երևա՛ն։ 

Իմ սրտումն ես, Երևա՛ն։ 

1. Տեքստից դուրս գրի՛ր ածականներ։ 

կապուտակ, կանաչ, ծաղկուն, արևաթագ, վարդագույն, լավ, անմար, անուշ, քնքուշ, քաղցր, արևալույս, պարզկա, վառ լուռ, երջանկալի

2. Բացատրի՛ր բառերը՝ 

բուրաստան – բուրավետ ծառերի ու ծաղիկների տնկարան, ծաղկոց
անմար – չհանգցրած, չմարած
երջանկալի – երջանկությամբ լցված՝ համակված, երջանկության զգացումով տոգորված
արևալույս – արևի լույս, շողք, պայծառ, արևոտ օր

3. Առանձնացրո՛ւ կազմությամբ բարդ բառեր, բառակազմորեն վերլուծի՛ր։ 

արևաթագ – արև + ա + թագ

արևալույս – արև + ա + լույս

4. Ստեղծագործության մեջ ինչպե՞ս է բնութագրվում Երևանը։ 

Երևանը ստեղծագործության մեջ բնութագրվում է վառ գույներով, պայծառ, արևոտ, ծաղկուն, գեղեցիկ, սիրառատ 

Հայաստան իմ չքնաղ 

Երաժշտություն` Արթուր Գրիգորյան 

Խոսքեր` Մարիա Մինասյան 

Կանաչով դու պատված, զգեստ հագած նրբագեղ, 

Նոր մի շունչ սրբացած գրկել է քեզ, 

Նոր շքերթ են կանգնել բնության այս գրկում 

Քաղաքներն ու գյուղերն հնադարյան։ 

Կրկներգ 

Հայաստա՛ն իմ չքնաղ, քո սարերն զմրուխտված 

Ալիքվող իմ սրտի կարոտն են վառ, 

Միշտ հպա՛րտ դու եղիր, միշտ հեռվից կանչի՛ր ինձ, 

Հայաստա՛ն իմ սիրու՜ն, Հաայաստա՛ն։ 

Արագածն է հեռվից իր ձյունե գագաթով 

Միշտ կանչում է անվերջ իր զեփյուռով 

Միշտ եղի՛ր երջանիկ, դու` հզո՛ր մեր երկիր, 

Հայաստա՛ն իմ սիրու՜ն, Հաայաստա՛ն։ 

Կրկներգ 

Հայաստա՛ն իմ չքնաղ, քո սարերն զմրուխտված 

Ալիքվող իմ սրտի կարոտն են վառ, 

Միշտ հպա՛րտ դու եղիր, միշտ հեռվից կանչի՛ր ինձ, 

Հայաստա՛ն իմ սիրու՜ն, Հաայաստա՛ն, Հայաստա՛ն։ 

1. Գրի՛ր տրված բառերի բացատրությունը՝ 

նրբագեղ – նուրբ գեղեցկություն ունեցող, նուրբ ու գեղեցիկ մարմնով՝ դիմագծերով
շքերթ – հանդիսավոր երթ
հնադարյան – հնադարին հատուկ՝ վերաբերող, նախնադարյան
չքնաղ –  շատ գեղեցիկ, աննման, չնաշխարհիկ
զմրուխտ – վառ կանաչ գույնի թափանցիկ թանկագին քար
զեփյուռ – թեթև՝ ախորժելի քամի

2. ,,քո սարերն զմրուխտված,, ․ այստեղ ի՞նչ իմաստով է գործածվել զմրուխտ բառը

Արևի ճառագայթների հետ երկնքի կապույտը միաձուլվում է սարերի կանաչի հետ և ստանում է զմրուխտի տեսք

3. Դուրս գրի՛ր հարակատար դերբայով արտահայված բառերը։ 

պատված, հագած, սրբացած, զմրուխտված, 

4. Առանձնացրո՛ւ փոխաբերաբար գործածաված նախադաասություններ։ 

Նանարի Նայ 

Էդգար Հովհաննիսյան. Նանարի նայ 

(Արագ մաս) 

Նանարի նանարի նանարի նայ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Նանարի նանարի նանարի նայ, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ: 

Դուն էկար բարով էկար, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Քու գալ ինձի դուր էկավ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ: 

Նանարի նանարի նանարի նայ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Նանարի նանարի նանարի նայ, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ: 

Շատ խորոտիկ, շատ սիրուն, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Հազար էրնեկ քու տիրուն, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ: 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ: 

(Դանդաղ մաս) 

Կըց գիշերն ու ցերեկուն, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Չեներ էսի երերուն, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ, 

Շատ խորոտիկ, շատ սիրուն, 

Հազար էրնեկ քու տիրուն: 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ: 

(Արագ մաս) 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ:

Հեյ գյուլ եմ 

Հեյ, գյուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Մանի ասեմ ու շարեմ, 

Բլբուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Լցնեմ տոպրակն ու կարեմ: 

Հեյ, գյուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Ծաղիկ ունեմ նարնջի, 

Բլբուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Տղա վեր արի, փընջի: 

Հեյ, գյուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Ես աղջիկ եմ, ալ կուզեմ, 

Բլբուլ եմ, նայ, նայ, նայ, նայ, 

Ոսկին ծալեծալ կուզեմ: 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, նանարի նայ, 

Նանարի, նանարի, նանարի նայ, 

Նանարի նայ, ջանարի նայ: 

Անձնական դերանունների հոլովումը:

Անձնական դերանունները և այլ դերանունների մի մասն ունեն առանձնահատուկ՝ գոյականից տարբերվող հոլովում: 

Ուղղական    ես   դու    նա       ինքը     մենք    դուք   նրանք    իրենք

Սեռական    իմ     քո     նրա     իր          մեր       ձեր     նրանց    իրենց 

Տրական     ինձ    քեզ    նրան   իրեն   մեզ       ձեզ     նրանց     իրենց 

Հայցական — ինձ    քեզ    նրան   իրեն   մեզ       ձեզ     նրանց     իրենց 

Բացառական — ինձնից քեզնից նրանից իրենից. մեզնից ձեզնից նրանցից իրենցից

Գործիական — ինձնով քեզնով նրանով իրենով մեզնով ձեզնով նրանցով իրենցով

Ներգոյական — ինձնում քեզնում նրանում իրենում մեզնում ձեզնում նրանցում իրենցում

5. Որեշել դերանունի պաշտոնը տվյալ նախադասություններում: 

Ես նախանձում եմ աղջկան: ես — ենթակա

Հիմա տան տղամարդը դու ես: դու — ստորոգյալ

6. Նախադասություններից առանձնացնել անձնական դերանունները, գրել դեմքը, թիվը, հոլովը: 

Դու միշտ սիրալիր ես:  դու — դերանուն, երկրորդ դեմք, եզակի թիվ

Իրեն ուղեկցիր քո սենյակ: քո — դերանուն, եզակի թիվ

Ինձնից խորհուրդ հարցրու: ինձնից — դերանուն, առաջի դեմք, եզակի թիվ

Դասարանական աշխատանք. հայոց լեզու

Դասարանական աշխատանք

Դերանուն
Դերանուն-անվան դեր կատարող
Խոսքում գոյական, ածական, թվական անունները չկրկնելու համար հաճախ դրանք փոխարինում են անվան դեր կատարող բառերով՝ դերանուններով:
Դերանունները լինում են ութ տեսակ

• անձնական
• ցուցական
• փոխադարձ
• հարցական
• հարաբերական
• որոշյալ
• անորոշ
• ժխտական

Անձնական դերանուններ մատնացույց են անում խոսող, խոսակից կամ մի երրորդ անձ՝ առանց դրանք անվանելու: 

Առաջին դեմք ՝ ես, ինքս,     մենք ինքներս

Երկրորդ դեմք՝ դու, ինքդ ,   դուք ինքներդ

Երրորդ դեմք՝ նա, ինքը,        նրանք, իրենք 

1. Ես ինքս եմ կազմել բոլոր այդ փաստաթղթերը: Ո՞րն է ընդգծված հատվածի դերը նախադասություն մեջ:

Ես ինքս է օգտագործվում նախադասության մեջ, որպեսզի
իմաստը սաստկացնի։

2. Հայտնի է, որ Դուք հարգարժան մարդ եք: Ինչո՞ւ է Դուքը մեծատառ գրված: 
Քաղաքավարի դիմելաձև է։

3. Դուրս գրե՛ք անձնական դերանունները՝ նշելով դեմքն ու թիվը: 

Կես ժամ անց ես տնից դուրս եկա և քայլեցի ճանապարհով: 
ես — դերանուն, եզակի թիվ, առաջի դեմք,

Երբ ես ներս մտա բակ, նա , պատշգամբում նստած, կարդում էր: 
ես — դերանուն, եզակի թիվ, առաջի դեմք
նա — դերանուն, երրորդ դեմք, եզակի թիվ

Մենք լուռ առաջ քայլեցինք: 
մենք — դերանուն, առաջի դեմք, հոգնակի թիվ

Նա առաջարկեց նստել: 
նա — դերանուն, երրորդ դեմք, եզակի թիվ

Ես լուռ էի, ոչինչ չունեի ասելու: 
ես — դերանուն, առաջի դեմք, եզակի

Քիչ անց մոտեցավ նա: 
նա — դերանուն, երրորդ դեմք, եզակի թիվ

4. Լրացրո՛ւ բաց թողնված անձնական դերանունները: 

Տղան կքներ մինչև առավոտ, եթե դրսից եկող աղմուկը չարթնացներ նրան: 

Մարդիկ գիշերային անձրևից հետո դեռ դուրս չէին եկել իրենց տներից: նրանք շատ մրսկան են: 

նրանք քայլում էին խիտ թավուտում: 

Քիչ հետո մենք գետափին էինք: 

Անձնական դերանունների հոլովումը:

Անձնական դերանունները և այլ դերանունների մի մասն ունեն առանձնահատուկ՝ գոյականից տարբերվող հոլովում: 

Ուղղական    ես   դու    նա       ինքը     մենք    դուք   նրանք    իրենք

Սեռական    իմ     քո     նրա     իր          մեր       ձեր     նրանց    իրենց 

Տրական     ինձ    քեզ    նրան   իրեն   մեզ       ձեզ     նրանց     իրենց 

Հայցական

Բացառական

Գործիական

Ներգոյական

5. Որեշել դերանունի պաշտոնը տվյալ նախադասություններում: 

Ես նախանձում եմ աղջկան: 

Հիմա տան տղամարդը դու ես: 

6. Նախադասություններից առանձնացնել անձնական դերանունները, գրել դեմքը, թիվը, հոլովը: 

Դու միշտ սիրալիր ես: 

Իրեն ուղեկցիր քո սենյակ:

Ինձնից խորհուրդ հարցրու:

Տնային աշխատանք

անհատական նախագիծ

Թարգմանություն

ռուսերենից — հայերեն

Թեմա — երրներ

աղբյուր

Էստոնիայի մասին

Չնայած Տալլինը Էստոնիայի միակ իսկական մայրաքաղաքն է, այլ քաղաքներ ունեն ոչ պաշտոնական տիտղոսներ. Տարտուն հայտնի է իր համալսարանական մշակույթով, տոները անցկացվում են Պյարնումում, հարսանիքները նշվում են Կուրեսսաարում, իսկ ծաղիկները աճեցնում են Տյուրիում:

Թվային տեխնոլոգիաները Էստոնիայում արագ զարգանում են։ 2005 թվականին երկիրն առաջինն էր, որ ներկայացրեց առցանց քվեարկությունը։ Բոլոր հարկերը կարելի է վճարել առցանց, փաստաթղթերը ստորագրել ID քարտով, և նույնիսկ վիրտուալ քաղաքացիություն ստանալ։ Իսկ 4G-ն աշխատում է ամբողջ երկրում, նույնիսկ խիտ անտառում:

Էստոնիայի ամբողջ տարածքի մոտ կեսը ծածկված է անտառներով։ Դրանցում ապրում են աղվեսներ, գայլեր, արջեր, լուսաններ, նապաստակներ և եղջերուներ։ Ամեն տարի Էստոնիայում կարելի է հանդիպել 380 տեսակի թռչունների։ Ի դեպ, Էստոնիայում կա ծառերը գրկելու ավանդույթ. կարծում են, որ դա ամրացնում է ուժը:

Էստոնիան ունի ամենամեծ թվով երկնաքարային խառնարաններ մեկ միավորի մակերեսով: Ամենատպավորիչն է Սաարեմաա կղզու Կաալիի երկնաքարերի խառնարանների դաշտը: 110 մետր տրամագծով ամենամեծ խառնարանը հեթանոսական զոհաբերությունների համար կարևոր վայր էր։

Հայոց լեզու. դասարանական աշխատանք

2. Փակագծերում տրված հարցին պատասխանող դերանուն (ենթակա), ապա նրան լրացնող երկրորդական նախադասություն ավելացնելով՝ տրված պարզ նախադասությունները բարդեցրո՛ւ:
Օրինակ`
Մուտքից դուրս եկավ: (Ո՞վ) – Մուտքից դուրս եկավ նա, ում տեսել էինք առավոտյան:  Մուտքից դուրս եկավ նա, ով վերջինն էր մտել: Մուտքից դուրս եկավ նա, ումից լուր  էինք ուզում իմանալ:   
Հանկարծ հայտնվեց: (ո՞վ) — Հանկարծ հայտնվեց նա, ում շատերը սիրում են։
Ուրեմն կատարվե՞ց: (ի՞նչը) — Ուրեմն կատարվե՞ց այն, ինչը կատարվելու էր։
Այստեղից չի լսվի: (ի՞նչը) — Այստեղից չի լսվի այն, ինչը լսվում է գազանանոցում։
Հևասպառ սարն էր բարձրանում: (ո՞վ) — Հևասպառ սարն էր բարձրանում նա, ով երկար քայլել էր։

3.      Փակագծում տրված տարբերակներից ընտրե՛ք ճիշտը։

Ա․ Մենք՝ ուսանողներս, այդ մասին լսում էինք առաջին անգամ։ 

Բ․ Շուրջ ութսուն դպրոցահասակ երեխաներ էին  մասնակցում գարնանային այդ տոնախմբությանը։

Գ․ Փոքրիկը ձեռքում ամուր պահել էր տասը դրամ։ 

Դ․ Բողոքի երթին մասնակցում էին հարյուրավոր մարդիկ։ 

Ե․  Իմ տեղը երրորդ կարգի երեսունչորսերորդ աթոռն է։

Է․ Այս տարի կայացավ հայրենագիտական միջազգային յոթերորդ գիտաժողովը։ 

Ը․ Բացարձակ գերազանցիկ լինելու համար Սոնային պակասում էր ընդամենը զրո ամբողջ հինգ տասնորդական տոկոս վարկանիշ։ 

Հայոց լեզու

Կետերը փոխարինի՛ր հարմար շաղկապով կամ դերանունով: 
Լեռնային հովիտներում գիշերը ձյուն է սպասվում, իսկ հովիտներում՝ անձրև:
Աշուն էր, զովաշունչ ու պայծառ աշուն, որ սովորաբար լինում է Արարատյան դաշտում:
Երբ ջրերը ձյան հալոցքից կամ հորդառատ անձրևներից վարարում էին, դաշտում բնական ավազաններ էին գոյանում:
Կարդացի անունս մի ոտանավորի տակ և ինձ թվաց, թե իմ այդ ստորագրությունը ոսկե տառերով էր տպված:
Նա մինն ուներ, տասն եմ արել:
Այն օրից, ինչ գյուղ էր եկել, անցել էր ուղիղ մեկ ամիս:
Հյուրերին առաջնորդեց դեպի տաղավարը, որը գտնվում էր բակի խորքում:
Եթե նույն ուղղությամբ չէին գնում, միմյանց չէին հանդիպում