Համաշխահրային տնտեսության ճյուղային կառուցվածքը

Համաշխարային տնտեսությունը բաժանված է չորս ճյուղից՝ արդյունաբերություն, գյուղատնտեսություն, տրանսպորտ սպասարկման ոլորտ կամ ծառայությունների ոլորտ։ Արդյունաբերությունը բաժանված է մի քանի ճյուղերից՝ վառելիքաեներգետիկ արդյունաբերություն, մեքենաշինություն, մետաղաձուլություն, մետալուրգիա, քիմիական արդյունաբերություն, սննդի արդյունաբերություն, թեթև արդյունաբերություն, տրիկոտաժի արդյունաբերություն։

Գյուղատնտեսության ճյուղերն են՝ բուսաբուծություն, բանջարաբոստանային մշակաբույսեր, այգեգործություն և խաղողագործություն։

Բանջարաբոստանային մշակաբույսերը բաժանվում են մի քանի ճյուղերի՝ հացահատիկային մշակաբույսեր՝ ցորեն, գարի, եգիպտացորեն։

Տրանսպորտի տեսակներն են՝ ջրային, ցամաքային, օդային։

Ցամաքային տրանսպորտի տեսակներն են՝ ավտոմաբիլային տրանսպորտ, խողովակաշարային տրանսպորտ։

Օդային տրանսպորտ՝ ինքնաթիռ, ողղաթիռ։

Ջրային տրանսպորտ՝ նավեր, սուզանավեր։

Սպասարկման ոլորտ՝ կրթություն, գիտություն, առողջապահություն, մշակույթ, սպորտ և սբոսաշրջություն։

Դասարանական աշխատանք. հայոց լեզու

1. Տրված բառերից կազմե՛ք բայեր: Ի՞նչ վերջավորություն ունեն բայերն ուղիղ ձևում: 

Գիր – գրել
ղեկավար – ղեկավարել
խաղ – խաղալ
երգ – երգել
վազք – վազել
կռիվ – կռվել
վախ – վաղենալ
մոտ – մոտենալ
բուժում – բուժել
սեր – սիրել

2. Բայերն ըստ կազմության լինում են պարզ և ածանցավոր: Տրված են բայեր, բաժանի՛ր խմբերի: 

Թարմացնել, խմել, կռվել, վախեցնել, ներկոտել, ցեխոտել, խաղացնել, երգել, փախչել:

Պարզ- խմել, կռվել, երգել
Ածանցավոր – վախեցնել, ներկոտել, ցեխոտել, խաղացնել, փախչել
Բայական ածանցներ
Սոսկածանցներ– ան, են, ն, չ , օրինակ՝ քար-ան-ալ
Պատճառական ածանցներ- ացն, եցն, ցն, օրինակ՝ վազ-եցն-ել , որոշ բայերի դեպքում հնարավոր չի կազմել, կազմվում է տալ բայի հարադրությամբ, օրինակ՝ գրել տալ
Բազմապատկական ածանցներ- ատ, ոտ, կոտ, տ, կռտ, օրինակ՝ կտր-ատ-ել, կծ-ոտ-ել
Կրավորական ածանց- վ, օրինակ՝ լվանալ-լվացվել, հրավիրել-հրավիրվել

3. Հարադրական բայերը  գրե՛ք մեկ բառով
լաց լինել- լացել
հոգ տանել- հոգալ
գլուխ տալ- խոնարհվել

 Այլ հարադրություններ՝ ասել-խոսել, ուտել-խմել:

4. Հետևյալ բայերից կազմի՛ր պատճառական բայեր:

Ամաչել – ամաչեցնել
գաղթել – գաղթեցնել
բազմանալ – բազմացնել
հիշել – հիշեցնել
նկարել – նկարեցնել
մոլորել – մոլորեցնել
խենթանալ – խենթացնել
հագենալ – հագեցնել
սահել – սահեցնել
վերջանալ – վերջացնել

5. Հետևյալ բայերից կազմի՛ր բազմապատկական բայեր ՝ 

կապել – կապոտել
ցատկել – ցատկոտել
կոտրել – կոտրատել
ջարդել – ջարդրտել
նստել – նստոտել
ծակել – ծակոտել

6. Հետևյալ բայերից կազմի՛ր կրավորական բայեր՝ 

ազատել – ազատվել
այրել – այրվել
դարսել – դարսվել
թափել – թափվել
իմանալ – իմացվել
լուծել – լուծվել
տեսնել – տեսնվել
կարել – կարվել
հարգել – հարգվել